Nghi Thức Rước Vong Về Nhà là một phần quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt. Đây là nghi lễ được tổ chức để đưa linh hồn người đã khuất về với gia đình, giúp họ yên nghỉ và được siêu thoát.
Đạo Phật Việt sẽ chia sẻ những kiến thức về nghi thức này một cách rõ ràng và đầy đủ nhất nhé!
Rước Vong Về Nhà là gì?
Rước vong về nhà là một quan niệm dân gian phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt là trong văn hóa Á Đông. Theo quan niệm này, sau khi một người qua đời, linh hồn của người đó (hay còn gọi là vong linh) sẽ được rước về nhà để thờ cúng. Việc này nhằm mục đích tưởng nhớ và cầu siêu cho người đã khuất.
Nguồn Gốcủa Nghi Thức Rước Vong
Nghi thức rước vong về nhà có nguồn gốc từ tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của người Việt Nam, một phần của văn hóa tâm linh đã tồn tại hàng ngàn năm. Theo nghiên cứu của GS.TS Ngô Đức Thịnh, chuyên gia về văn hóa dân gian Việt Nam, nghi lễ này bắt nguồn từ quan niệm về sự tồn tại của linh hồn sau khi con người qua đời.
Trong tác phẩm “Tín ngưỡng và văn hóa tín ngưỡng ở Việt Nam” (NXB Trẻ, 2001), GS Thịnh viết: “Người Việt tin rằng sau khi chết, linh hồn vẫn tồn tại và có thể quay về thăm người thân. Nghi thức rước vong là cách để con cháu thể hiện lòng hiếu thảo, mời gọi linh hồn người quá cố về sum họp cùng gia đình.”
Tại sao người ta lại rước vong về nhà?
- Thể hiện lòng hiếu thảo: Nghi lễ này là cách để con cháu bày tỏ tình yêu thương, nhớ ơn đối với ông bà, cha mẹ đã khuất.
- Kết nối âm dương: Theo quan niệm dân gian, rước vong giúp kết nối thế giới người sống và người đã mất.
- Cầu bình an: Nhiều gia đình tin rằng việc rước vong về nhà sẽ mang lại sự bình an, may mắn cho gia đình.
- Giải tỏa nỗi nhớ: Đối với những người còn sống, nghi lễ này giúp họ cảm thấy gần gũi hơn với người đã mất, từ đó giảm bớt nỗi đau và sự nhớ thương.
- Tưởng nhớ công ơn: Đây là dịp để con cháu ôn lại kỷ niệm. Nó cũng nhắc nhở bản thân về công ơn của tổ tiên.
Chuẩn bị cho lễ rước vong
Lễ rước vong về nhà là một nghi thức tâm linh quan trọng. Nó đòi hỏi sự chuẩn bị chu đáo để thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất. Đạo Phật Việt xin chia sẻ những thông tin cần thiết để bạn có thể chuẩn bị chu đáo cho lễ rước vong:
Lựa chọn ngày giờ tốt
- Tham khảo lịch âm: Ngày giờ rước vong thường được chọn theo tuổi của người đã khuất, hoặc theo sự hướng dẫn của thầy cúng.
- Tra cứu ngày tốt: Bạn có thể tra cứu lịch vạn niên hoặc nhờ thầy cúng tư vấn để chọn ngày giờ phù hợp với phong thủy và tâm linh.
- Tránh ngày xấu: Nên tránh những ngày phạm xung khắc, ngày xấu theo quan niệm dân gian.
Chuẩn bị bàn thờ và lễ vật
- Bàn thờ rước vong
- Nên chọn bàn thờ sạch sẽ, trang nghiêm, được lau dọn kỹ lưỡng.
- Trang trí bàn thờ với hoa tươi, nến, hương, và các vật phẩm cúng viếng.
- Nên đặt bàn thờ ở vị trí trang trọng, thoáng đãng trong nhà.
- Lễ vật
- Chuẩn bị những món ăn mà người đã khuất yêu thích, trái cây tươi ngon, rượu, trà, bánh kẹo.
- Nên chọn những loại hoa có màu sắc trang nhã, phù hợp với tâm linh.
- Ngoài ra, bạn có thể chuẩn bị thêm các vật phẩm khác. Nó có thể như quần áo, đồ dùng cá nhân mà người đã khuất yêu thích.
Mời thầy cúng (nếu cần)
- Thầy cúng: Thầy cúng sẽ là người chủ trì nghi lễ rước vong về nhà. Thầy sẽ giúp bạn thực hiện nghi lễ một cách trang nghiêm và đúng nghi thức.
- Tìm thầy cúng uy tín: Nên chọn thầy có uy tín. Thầy cần có kinh nghiệm và am hiểu về nghi lễ rước vong.
- Liên hệ trước: Nên liên hệ với thầy cúng trước ngày rước vong để thống nhất.
Cách thực hiện nghi thức rước vong về nhà
Các bước tiến hành chi tiết
Chuẩn bị
- Bàn thờ: Đã được trang trí đẹp mắt, sạch sẽ, với hoa tươi, nến, hương, và các vật phẩm cúng viếng.
- Lễ vật: Đã được chuẩn bị đầy đủ, gồm những món ăn người đã khuất yêu thích, trái cây, rượu, trà, bánh kẹo, và các vật phẩm khác.
- Thầy cúng: Đã được mời và có mặt tại nhà.
Khai quang
- Thầy cúng: Thực hiện nghi lễ khai quang để mời linh hồn người đã khuất về với gia đình.
- Gia đình: Cùng thầy cúng đọc bài khấn khai quang, bày tỏ lòng thành kính và mong muốn được đón người đã khuất về nhà.
Rước vong
- Thầy cúng: Dùng bát hương hoặc vật phẩm tượng trưng để rước linh hồn người đã khuất về nhà.
- Gia đình: Theo thầy cúng, cùng đọc bài khấn rước vong, thể hiện lòng hiếu thảo và sự chào đón.
Cúng viếng
- Gia đình: Cúng viếng người đã khuất với những lễ vật đã chuẩn bị.
- Thầy cúng: Hướng dẫn gia đình cách cúng viếng, đọc bài khấn cúng viếng.
Tiễn vong
- Thầy cúng: Thực hiện nghi lễ tiễn vong để đưa linh hồn người đã khuất về với cõi Phật.
- Gia đình: Cùng thầy cúng đọc bài khấn tiễn vong, bày tỏ lòng biết ơn và mong muốn người đã khuất được siêu thoát.
Những Lưu Ý Khi Rước Vong
Rước vong về nhà là một nghi thức tâm linh quan trọng, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên. Để thực hiện nghi lễ đúng cách và tránh điều không mong muốn, cần chú ý đến một số điểm sau:
Những điều cần tránh khi rước vong
- Không tin mù quáng vào lời hứa hẹn: Tránh nghe theo những lời cầu siêu hoặc trừ tà mà không có căn cứ.
- Không mê tín dị đoan: Giữ tâm thái bình tĩnh, không lo lắng trước các hiện tượng lạ.
- Không làm ảnh hưởng đến cuộc sống: Nghi lễ không nên gây rối cho sinh hoạt hàng ngày của gia đình.
- Không tùy tiện mời vong: Chỉ nên mời những người thân đã khuất về nhà.
- Không bất kính: Tránh nói hay làm những điều thiếu tôn trọng đối với người đã khuất.
Cách giải tán vong khi cần thiết
Khi cần giải tán vong, nên nhờ đến những người có kinh nghiệm tâm linh. Nếu cần, hãy tìm thầy cúng hoặc chuyên gia có khả năng.
Bảo vệ sức khỏe tinh thần
- Giữ tâm thái bình tĩnh: Trong suốt lễ, tránh cảm giác lo lắng hay sợ hãi.
- Tập trung cầu nguyện: Hãy cầu nguyện cho người đã khuất được siêu thoát.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Nếu căng thẳng, hãy tìm sự giúp đỡ từ gia đình hoặc bạn bè.
Một số lưu ý khác
- Tôn trọng tín ngưỡng: Mỗi gia đình có phong tục riêng, cần tôn trọng quan niệm của nhau.
- Giữ gìn vệ sinh: Lau chùi bàn thờ và vật dụng sạch sẽ trước lễ.
- Sắp xếp trật tự: Thực hiện sắp xếp lễ vật gọn gàng trên bàn thờ.
- Chọn thời gian yên tĩnh: Nên làm lễ vào thời điểm không ồn ào.
- Lựa chọn không gian thoáng đãng: Chọn nơi yên tĩnh để tổ chức lễ.
- Tránh kiêng kỵ: Không làm những việc được coi là xui xẻo trong ngày lễ.
Bài Tụng Nghi Thức Rước Vong Về Nhà
Dưới đây là một bài cúng rước vong linh về nhà, thường được dùng trong các nghi lễ truyền thống để mời vong linh của người thân đã khuất trở về nhà trong những dịp đặc biệt:
THẦY CHỦ LỄ NIỆM HƯƠNG
CẦU TAM BẢO GIA HỘ
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật (3 Lần)
Nam Mô Đại Từ Di Lặc Tôn Phật (3 lần)
Nam Mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát (3 Lần)
Nam Mô Quan Âm Hóa Thân Tiêu Diện Hộ Pháp Bồ Tát (3 Lần)
Kính lạy mười phương Phật
Chư Bồ Tát Thánh Hiền
Xin gia hộ chúng con
Được nương thần lực Phật
Để đưa các vong linh
Vất vưởng tại chốn này
Về an trú Già Lam
Tu hành chờ siêu thoát
Nguyện trên chư Hộ Pháp
Dẫn dắt và chở che
Khiến cho các hương linh
Được thấm nhuần pháp Phật
Nguyện Phật lực vô biên
Với Từ Bi vô tận
Khiến tâm các hương linh
Được hiền lành mát mẻ
Xin mười phương chư Phật
Giúp cho các hương linh
Từ bỏ sự buồn phiền
Tham lam hay thù hận
Xin cho các hương linh
Biết thương yêu mọi loài
Biết sám hối tội khiên
Để thiện căn tăng trưởng
Nam Mô Quán Âm Hóa Thân Tiêu Diện Hộ Pháp Bồ Tát (10 Lần)
THỈNH VONG
Hỡi chư vị hương linh
Đang quanh quẩn nơi này
Xin hãy lắng lòng nghe
Lời gọi mời thân ái
Kể từ khi bỏ xác
Chư vị rất não phiền
Nghiệp lạnh đói triền miên
Hồn lang thang vất vưởng
Không ai người thân thích
Đủ công đức trợ duyên
Nên từ bấy lâu nay
Tâm hoang mang bất định.
Nay nhân duyên đã đủ
Chùa bày tỏ tâm thành
Thỉnh chư vị hương linh
Về ở chùa tu tập
Hãy kính tin chư Phật
Lòng từ ái vô biên
Cha lành của chúng sinh
Thầy hiền khắp ba cõi.
Hãy lắng nghe kinh kệ
Lời giáo huấn nhiệm mầu
Có năng lực sâu xa
Giải trừ đi đau khổ.
Hãy lìa xa buồn giận
Bỏ ác tâm hại người
Trừ ích kỷ tham lam
Quên kiêu căng tật đố.
Hãy khởi tâm từ ái
Thương tất cả chúng sinh
Kính tất cả Thánh Hiền
Khiêm cung như cây cỏ
Chùa là dòng suối mát
Tắt ngọn lửa khổ đau
Tăng là bóng cây cao
Chở che đời cô đôc
Thế gian nhiều tội lỗi
Có gì đáng vấn vương
Bụi trần lắm đau thương
Có gì nên quyến luyến.
Từ đây về với Phật
Tâm tĩnh hối tu hành
Vun bồi lại thiện căn
Đắp xây nền công đức
Từ đây về công quả
Lo gìn giữ chùa chiền
Ủng hộ chốn già lam
Giúp người yên tu tập
Như vậy là thoát khổ
Hết lạnh đói từng ngày
Cơm áo được đủ đầy
Lòng an nhiên thư thái
Khi công viên quả mãn
Sẽ sinh về một nơi
Sang quý giữa trời người
Hộ trì cho chánh pháp
Nam Mô Tiếp Dẫn Hương Linh quy hướng Già Lam Quán Âm Bồ Tát.
(Niệm mãi cho đến khi về đến chùa vào nhà thờ linh)
THỈNH HỘ PHÁP
NHIẾP HOÁ CHƯ HƯƠNG LINH
Kính lạy mười phương Phật
Kính lạy mười phương Pháp
Kính lạy mười phương Tăng
Cúi xin chư Hộ Pháp
Cùng chư vị Thiện Thần
Thường thủ hộ già lam
Hãy thương tưởng chúng sinh
Mà thọ trì nhiếp hoá
Nay chúng con triệu thỉnh
Hương linh ở các nơi
Về tu tập tại Chùa
Được nghe kinh thọ thực
Xin chư vị Hộ Pháp
Dạy dỗ các hương linh
Tuân thủ các giới điều
Sống trong vòng khuôn phép.
Dạy hương linh điều thiện
Tin Nhân Quả – Nghiệp Duyên
Rõ báo ứng công bình
Nên không làm điều ác
Dạy hương linh ích kỷ
Là gốc của khổ sầu
Chỉ nên sống vị tha
Để vượt ra đau khổ
Dạy hương linh kín đáo
Không bộc lộ hình hài
Làm người khác động tâm
Kẻo bị nhiều khổ báo
Hương linh không xâm nhập
Vào thân của mọi người
Làm rối loạn cuộc đời
Kiếp sau thành điên loạn
Dạy hương linh công quả
Bằng cách giữ cho chùa
Không ác tặc nhiễu xâm
Được bình an tu tập
Cúi xin chư Hộ Pháp
Nhiếp hoá các hương linh
Để họ được tiến tu
Đến một ngày siêu thoát.
Nam Mô Nhiếp Hoá Hương Linh Già Lam Thánh Chúng Bồ Tát (10 lần)
TAM QUY Y
• Tự quy y Phật nguyện cho chúng sanh hiểu sâu đạo cả phát tâm vô thượng (1 lạy)
• Tự quy y Pháp nguyện cho chúng sinh thấu rõ kinh tạng trí tuệ như biển (1 lạy)
• Tự quy y Tăng nguyện cho chúng sinh tâm ý hòa hợp biết thương mến nhau (1 lạy)
Kết luận
Nghi Thức Rước Vong Về Nhà là một việc tâm linh. Mỗi gia đình có những cách thực hiện khác nhau. Bạn nên tìm hiểu kỹ về phong tục tập quán của gia đình mình và tham khảo ý kiến của người lớn tuổi trong gia đình để có một buổi lễ trang trọng và ý nghĩa.
Quan trọng nhất là tâm thành của người thực hiện lễ. Nếu thực hiện với một tâm hồn thành kính và hướng thiện, nghi lễ rước vong sẽ mang lại nhiều ý nghĩa tốt đẹp.